دوره 12، شماره 45 - ( 8-1400 )
جلد 12 شماره 45 صفحات 85-63 |
برگشت به فهرست نسخه ها
گروه زیست شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران ، Iranbakhsh@iau.ac.ir
چکیده: (2775 مشاهده)
سابقه و هدف: شوری یکی از مهمترین استرس‌هایی است که، امنیت غذایی را تحت تأثیر قرار داده است. کینوا (Chenopodium quinoa) گیاهی است که در حال حاضر در سراسر جهان به عنوان جایگزین غذایی گندم، برنج، جو و ذرت در نظر گرفته می شود. هدف از این تحقیق بررسی فعالیت آنتی‌اکسیدان‌ها، برخی اسمولیتها، یونها و عناصر معدنی برای تشخیص ژنوتیپ‌‌‌های مقاوم به شوری می‌باشد که بتوان با کشت کینوا در مناطق گرم و خشک کشور که با تنشهای دمایی، خشکی و شوری مواجه هستند، از این گیاه به عنوان غذا برای انسان و علوفه برای دام استفاده کرد.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه، پاسخ‌های فیزیولوژیکی 3 ژنوتیپ کینوا (Q18 ,Rosada ,Sajama) که عملکرد نسبتاً بالایی داشتند در سطوح مختلف تنش شوری (کنترل (5/1 (EC=،8 ، 16، 32 دسی‌زیمنس بر متر) در شرایط گلخانه ای مورد بررسی قرار گرفتند و گیاهان در هفته دوازدهم جهت سنجش‌های مورفوفیزیولوژیکی و بیوشیمیایی برداشت و مطالعات بر روی گیاه انجام شد.
یافته‌ها: با مطالعه نتایج مقادیر سدیم در تنش شوری، به نظر می‌رسد Sajama و Rosada توانایی بیشتری در جلوگیری از انتقال سدیم از ریشه به اندام هوایی و جلوگیری از کاهش پتاسیم دارند و همچنین مقدار کل عناصر (مس، منگنز، کلسیم، روی، آهن) در تنش شوری 32 دسی‌زیمنس بر متر کاهش یافتند. نتایج نشان داد که مقایسه پارامترهای رشد و افزایش پرولین و کاهش میزان پروتئین در تنش شوری 32 دسی‌زیمنس بر متر می‌تواند با کاهش کلروفیل، کاروتنوئیدها، قندهای احیا، کربوهیدرات‌های کل و افزایش تنش اکسیداتیو و میزان H2O2 مرتبط باشد. اما میزان اسکوربات کل و گلوتاتیون در تنش 32 دسی‌زیمنس بر متر درQ18 ثابت ماند ولی درSajama و Rosada کاهش یافت و فعالیت فنیل آلانین آمونیالیاز در همه سطوح شوری و در همه ژنوتیپ‌ها افزایش داشت و ترکیبات فنلی، فلاونوییدها و آنتوسیانین‌ها در Rosada در تنش شوری نسبت به دو ژنوتیپ دیگر افزایش بیشتری نشان داد.
نتیجه گیری: مجموع نتایج نشان داد که با توجه به میزان کاهش پارامترهای رشد به نظر می‌رسد ژنوتیپ Sajama نسبت به دو ژنوتیپ دیگر تحمل بیشتری به نمک داشته باشد و میزان تحمل شوری ژنوتیپ Rosada نسبت به دو ژنوتیپ دیگر کمتر می‌باشد. اما ارتباطی بین افزایش ترکیبات فنلی، فلاونوییدها و آنتوسیانین‌ها و مقاومت به شوری در این ژنوتیپ وجود ندارد.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه، پاسخ‌های فیزیولوژیکی 3 ژنوتیپ کینوا (Q18 ,Rosada ,Sajama) که عملکرد نسبتاً بالایی داشتند در سطوح مختلف تنش شوری (کنترل (5/1 (EC=،8 ، 16، 32 دسی‌زیمنس بر متر) در شرایط گلخانه ای مورد بررسی قرار گرفتند و گیاهان در هفته دوازدهم جهت سنجش‌های مورفوفیزیولوژیکی و بیوشیمیایی برداشت و مطالعات بر روی گیاه انجام شد.
یافته‌ها: با مطالعه نتایج مقادیر سدیم در تنش شوری، به نظر می‌رسد Sajama و Rosada توانایی بیشتری در جلوگیری از انتقال سدیم از ریشه به اندام هوایی و جلوگیری از کاهش پتاسیم دارند و همچنین مقدار کل عناصر (مس، منگنز، کلسیم، روی، آهن) در تنش شوری 32 دسی‌زیمنس بر متر کاهش یافتند. نتایج نشان داد که مقایسه پارامترهای رشد و افزایش پرولین و کاهش میزان پروتئین در تنش شوری 32 دسی‌زیمنس بر متر می‌تواند با کاهش کلروفیل، کاروتنوئیدها، قندهای احیا، کربوهیدرات‌های کل و افزایش تنش اکسیداتیو و میزان H2O2 مرتبط باشد. اما میزان اسکوربات کل و گلوتاتیون در تنش 32 دسی‌زیمنس بر متر درQ18 ثابت ماند ولی درSajama و Rosada کاهش یافت و فعالیت فنیل آلانین آمونیالیاز در همه سطوح شوری و در همه ژنوتیپ‌ها افزایش داشت و ترکیبات فنلی، فلاونوییدها و آنتوسیانین‌ها در Rosada در تنش شوری نسبت به دو ژنوتیپ دیگر افزایش بیشتری نشان داد.
نتیجه گیری: مجموع نتایج نشان داد که با توجه به میزان کاهش پارامترهای رشد به نظر می‌رسد ژنوتیپ Sajama نسبت به دو ژنوتیپ دیگر تحمل بیشتری به نمک داشته باشد و میزان تحمل شوری ژنوتیپ Rosada نسبت به دو ژنوتیپ دیگر کمتر می‌باشد. اما ارتباطی بین افزایش ترکیبات فنلی، فلاونوییدها و آنتوسیانین‌ها و مقاومت به شوری در این ژنوتیپ وجود ندارد.
واژه‌های کلیدی: آنتی اکسیدان‌های غیرآنزیمی، اسمولیتها، پراکسید هیدروژن، فنیل‌آلانین‌آمونیالیاز، کینوا، یون‌های معدنی، Iau Science
نوع مطالعه: مقاله پژوهشی |
موضوع مقاله:
فیزیولوژی
دریافت: 1400/9/14 | پذیرش: 1400/8/10 | انتشار: 1400/10/1
دریافت: 1400/9/14 | پذیرش: 1400/8/10 | انتشار: 1400/10/1
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |