دوره 15، شماره 58 - ( 1-1404 )
جلد 15 شماره 58 صفحات 0-0 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Nazari M, Iranbakhsh A, Ebadi M, Oraghi Ardebili Z. Long term effects of soil contamination with nanoplastics on physiology of tomato plant (Solanum lycopersicum). NCMBJ 2025; 15 (58)
URL: http://ncmbjpiau.ir/article-1-1746-fa.html
URL: http://ncmbjpiau.ir/article-1-1746-fa.html
نظری معصومه، ایرانبخش علیرضا، عبادی مصطفی، اوراقی اردبیلی زهرا. اثرات بلند مدت آلودگی خاک با نانوپلاستیک بر فیزیولوژی گیاه گوجه فرنگی (Solanum lycopersicum). مجله تازه هاي بيوتكنولوژي سلولي و مولكولي. 1404; 15 (58)
گروه زیست شناسی ، دانشکده علوم زیستی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران ، iranbakhsh@iau.ac.ir
چکیده: (251 مشاهده)
سابقه و هدف: امروزه تجمع نانوپلاستیک‌ها در اکوسیستم‌های مختلف آبی و خاکی، چالش‌های زیست‌محیطی حیاتی زیادی را بدنبال داشته است که برای سلامتی همه انواع موجودات زنده از جمله گیاهان و انسان‌ها مضر است. نظر به وجود تحقیقات ناکافی درمورد اثرات آلاینده های نانوپلاستیک بر گیاهان، این تحقیق به منظور شناخت پاسخ های فیزیولوژیک گیاه گوجه فرنگی به نانوپلی اتیلن اجرا شد.
مواد و روش ها: بذور گوجه فرنگی در گلدان های حاوی محیط کشت حاوی کوکوپیت و پرلیت آلوده شده به غلظت‌های مختلف نانو پلاستیک پلی اتیلنی (قطر 40-20 نانومتر) شامل صفر (کنترل)، 1/0 و 1 گرم نانوپلاستیک در هر کیلوگرم خاک کاشته شدند. تغییرات در برخی شاخص های فیزیولوژیک مثل وزن تر ساقه و ریشه، محتوای آبی نسبی برگ، نرخ نشت یونی، غلظت دی اکسید کربن زیر روزنه ای و فعالیت آنزیم سوپراکسید دیس موتاز (به روش اسپکتروفتومتری) مورد ارزیابی قرار گرفت.
یافته‌ها: آزمایشات گلدانی اثرات منفی آلودگی خاک با نانوپلاستیک را تایید کرد. کاهش معنی‌دار مشاهده شده در وزن تر ساقه و وزن تر ریشه بیانگر اثرات سمی نانوپلاستیک بر رشد گیاه گوجه فرنگی بود. آلودگی خاک با نانوپلاستیک موجب افزایش معنی‌دار قطر ساقه نسبت به گروه شاهد شد. با افزایش غلظت نانوپلاستیک، محتوای آبی نسبی برگ به مقدار معنی‌داری کاهش یافت. علاوه براین، غلظت دی اکسید کربن زیر روزنه ای نیز تحت تاثیر آلودگی خاک با نانوپلاستیک کاهش معنی‌داری یافت. با افزایش غلظت نانوپلاستیک، شاخص نشت یونی به طور خطی و معنی‌داری افزایش یافت. آلودگی خاک با نانوپلاستیک همچنین موجب القا شدید معنی‌دار فعالیت آنزیم سوپراکسید دیس موتاز همراه بود اما تفاوت بین گیاهان تیمارشده با نانوپلاستیک معنی دار نبود.
نتیجه‌گیری: یافته‌های این تحقیق در مورد جنبه‌های خطرناک نانوپلاستیک‌ها برای اکوسیستم‌های کشاورزی و امنیت غذایی هشدار می‌دهد. اجرا پروژه‌های تحقیقاتی بیشتر برای بررسی اثرات زیست‌محیطی نانوپلاستیک‌ها بر چرخه زندگی گیاهان، ثبات اکوسیستم و امنیت غذایی ضروری است.
مواد و روش ها: بذور گوجه فرنگی در گلدان های حاوی محیط کشت حاوی کوکوپیت و پرلیت آلوده شده به غلظت‌های مختلف نانو پلاستیک پلی اتیلنی (قطر 40-20 نانومتر) شامل صفر (کنترل)، 1/0 و 1 گرم نانوپلاستیک در هر کیلوگرم خاک کاشته شدند. تغییرات در برخی شاخص های فیزیولوژیک مثل وزن تر ساقه و ریشه، محتوای آبی نسبی برگ، نرخ نشت یونی، غلظت دی اکسید کربن زیر روزنه ای و فعالیت آنزیم سوپراکسید دیس موتاز (به روش اسپکتروفتومتری) مورد ارزیابی قرار گرفت.
یافته‌ها: آزمایشات گلدانی اثرات منفی آلودگی خاک با نانوپلاستیک را تایید کرد. کاهش معنی‌دار مشاهده شده در وزن تر ساقه و وزن تر ریشه بیانگر اثرات سمی نانوپلاستیک بر رشد گیاه گوجه فرنگی بود. آلودگی خاک با نانوپلاستیک موجب افزایش معنی‌دار قطر ساقه نسبت به گروه شاهد شد. با افزایش غلظت نانوپلاستیک، محتوای آبی نسبی برگ به مقدار معنی‌داری کاهش یافت. علاوه براین، غلظت دی اکسید کربن زیر روزنه ای نیز تحت تاثیر آلودگی خاک با نانوپلاستیک کاهش معنی‌داری یافت. با افزایش غلظت نانوپلاستیک، شاخص نشت یونی به طور خطی و معنی‌داری افزایش یافت. آلودگی خاک با نانوپلاستیک همچنین موجب القا شدید معنی‌دار فعالیت آنزیم سوپراکسید دیس موتاز همراه بود اما تفاوت بین گیاهان تیمارشده با نانوپلاستیک معنی دار نبود.
نتیجه‌گیری: یافته‌های این تحقیق در مورد جنبه‌های خطرناک نانوپلاستیک‌ها برای اکوسیستم‌های کشاورزی و امنیت غذایی هشدار می‌دهد. اجرا پروژه‌های تحقیقاتی بیشتر برای بررسی اثرات زیست‌محیطی نانوپلاستیک‌ها بر چرخه زندگی گیاهان، ثبات اکوسیستم و امنیت غذایی ضروری است.
واژه‌های کلیدی: گوجه فرنگی (Solanum lycopersicum)، آلودگی خاک، تنش، سوپراکسید دیس موتاز، نانوآلاینده، نانوذرات
نوع مطالعه: مقاله پژوهشی |
موضوع مقاله:
سلولی و مولکولی
دریافت: 1404/2/10 | پذیرش: 1404/1/14 | انتشار: 1404/1/14
دریافت: 1404/2/10 | پذیرش: 1404/1/14 | انتشار: 1404/1/14
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
