فرزاد الانی، علیرضا ایرانبخش، مصطفی عبادی، حلیمه حسن پور، آزاده حکمت،
دوره ۱۳، شماره ۴۹ - ( ۱۰-۱۴۰۱ )
چکیده
سابقه و هدف: این مطالعه با هدف بررسی اثر ریزگرانش و ترکیب طیف نوری بر روی میزان فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدانی، عناصر معدنی، برخی از رنگدانههای فتوسنتزی و بعضی شاخصهای رشدی در گیاه عروسک پشت پرده (Physalis alkekengi L.) انجام شد.
مواد و روش ها: این تحقیق در شرایط کشت درون شیشه (In vitro) انجام شد. دانه رستهای کشت شده در دو شرایط نوری مختلف شامل، سفید(شاهد) و قرمز+ آبی (R+B) در معرض تیمار ریز گرانش قرار گرفتند.
یافته ها: تیمارهای ریز گرانش نسبتبه کیفیت نور قادر به تأثیرگذاری سریع بر عملکرد رشد بودند. نور قرمز+آبی مقدار کلروفیلa و b را افزایش داد. آنزیمهای آنتیاکسیدانی تحت تنش ریز گرانش افزایش را نشان دادند در حالیکه تغییر طیف نوری تفاوت معنیداری ایجاد نکرد. افزایش مقدار مالون دی آلدهید (MDA) در تیمار میکروگراویتی در مقایسه با طیف نوری ایجاد شد. مقدار عناصر مس و روی در ریشه در تیمار میکروگراویتی تحت طیف قرمز+آبی بیشترین مقدار را نشان دادند. تنها تیمار میکروگراویتی عنصر منگنز، را افزایش داد. بالاترین جذب عناصر آهن و کلسیم تحت شرایط ریزجاذبه ثبت شد. میکروگرانش تحت نورقرمز+آبی بهطور همافزایی مقدار پتاسیم را در مقابل شاهد سفید افزایش داد. تأثیر کاهش جاذبه سبب افزایش منیزیم در سلولهای ریشه شد که نور قرمز+آبی این افزایش را نسبتبه نور سفید بیشتر کرد.
نتیجه گیری: بهطور کلی ریز گرانش و تغییر طیف نوری میتواند سبب افزایش بیوماس شود. ریز گرانش تأثیری چندانی بر رنگیزههای فتوسنتزی ندارد ولی طیف نور قرمز+آبی رنگیزهها را افزایش میدهد. میکروگراویتی فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدانی و محتوای MDA افزایش میدهد. با ریز گرانش و تغییر طیف نوری میتوان غلظت برخی عناصر را در ریشه و برگ افزایش یا کاهش داد.
