سابقه و هدف:‌ به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر خواص اکوفیزیولوژیکی سه رقم چغندرقند، طرح تحقیقی با بلوک های نواری (استریپ پلات) با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1388 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی خوی اجرا شد.

مواد و روش ها: ارقام مورد بررسی رسول، شیرین و 7112 بودند. در شرایط تنش خشکی دو نوبت از آبیاری ها در موقع دو ماه پس از کاشت و 100 روز پس از کاشت حذف گردید. 

یافته ها: نتایج نشان داد که اثر تنش روی صفات عملکرد ریشه، عملکرد شکر ناخالص، درصد قند، قند قابل استحصال، طول ریشه، وزن تر و خشک برگ و دمبرگ، وزن تر ریشه، راندمان آب درصد قند و راندمان دما درصد قند و ماده خشک ریشه معنی دار بود ولی این تیمار بر روی صفات عملکرد شکر سفید، ناخالصی ازت و سدیم، قند ملاس، وزن خشک ریشه و راندمان آب ماده خشک ریشه اثر معنی داری نداشت. بیشترین عملکرد ریشه با73/66 تن در هکتار از تیمار آبیاری معمولی به دست آمد. اثر رقم روی تمام صفات مورد بررسی به غیر از ناخالصی ازت و سدیم و قند ملاس معنی دار بود. رقم رسول از نظر عملکرد ریشه و مقدار شکر سفید به ترتیب با تولید 64/75 و 77/8 تن در هکتار با اختلاف معنی داری از بقیه بالاتر بود. با توجه به محیط های تنش و بدون تنش خشکی، کاهش وزن تر اندام هوایی بیان گر ذخیره سازی غیر یکسان آب در توده ها است. همچنین کاهش وزن خشک اندام هوایی و وزن خشک کل بیانگر این است که تنش خشکی می تواند روی رشد قسمت های هوایی گیاه و وزن خشک کل تاثیر گذاشته و باعث کاهش آن ها گردد.

نتیجه گیری: صفت عملکرد شکر سفید، ناخالصی های ازت وسدیم، قند ملاس در دو محیط رطوبتی، تفاوت معنی داری نشان نداد. این بدان معنی است که اعمال تنش در دو مرحله اجرا شده در این آزمایش ضمن صرفه جویی در مصرف آب در زمان بحرانی آن (که آب در این زمان مورد نیاز غلات و سایر زراعت های رقیب در منطقه می باشد) تاثیر سوء قابل ملاحظه ای در مهم ترین صفت کمی و کیفی چغندر قند (مقدار قند قابل استحصال) نداشته است. اثر متقابل دو فاکتور تنش و ارقام بر روی هیچ یک از صفات مورد بررسی معنی دار نبود.