سابقه و هدف: در بین عوامل ویروسی متعددی که باعث بروز علایم موزاییک و ایجاد خسارت در گیاه لوبیا چیتی (Phaseolus vulgaris L. ) میشوند، دو ویروس موزاییک معمولی لوبیا BCMV و ویروس موزاییک نکروتیک لوبیا BCMNV اهمیت ویژه ای دارند . به منظور ردیابی این دو ویروس و تعیین برخی خصوصیات سرولوژیک و مولکولی آنها، در یک فصل زراعی نمونه هایی با علایم موزاییک ، رگبرگ روشنی ، برگشتگی ، نکروتیک برگ و ساقه لوبیا جمع آوری گردید.

مواد و روش ها: به منظور ردیابی این دو ویروسدر ابتدا نمونه ها با روشهای سرولوژیکDAS-ELISA و لکه گذاری بافتی (Tissue-blot) با آنتی سرم های چند همسانه ای اختصاصی مورد سنجش و ردیابی قرار گرفتند. سپس جهت تأیید و بررسی دقیق تر ، نمونه های انتخابی آلوده در الایزا با آزمون IC-RT-PCR مورد ارزیابی قرار گرفتند

یافته ها: cDNA بدست آمده در دستگاه ترموسایکلر تکثیر گردید. محصول حاصل در ژل آگاروز الکتروفورز شد..باند حاصل به اندازه تقریبی 373 باز و 683 باز از سکانس منطقه ای از ژن پروتئین پوششی ویروس مورد نظر به ترتیب برای ویروس موزاییک معمولی و ویروس موزاییک نکروتیک معمولی لوبیا مشاهده گردید.. با بکارگیری تکنیک IC-RT-PCR وبر اساس مقایسه سایز باند های ایجاد شده در این روش ،دو ویروس مذکور ازگیاهان لوبیای آلوده مناطق اراک ، نیشابور ، زنجان وکرج شناسایی و تفکیک گردید.

 نتیجه گیری:ویروس موزاییک معمولی و موزاییک نکروتیک معمولی لوبیا بطور گسترده ای در اغلب مناطق کشت و کار لوبیا در ایران پراکنده هستند. و در بعضی اوقات نیز به طور مشترک و تواما گیاه لوبیا را آلوده میسازند. نشان داده شده که تکنیک IC-RT-PCR برای شناسایی و تشخیص این دو ویروس از حساسیت بالایی نسبت به روش الایزا بر خوردار است. در این تکنیک بکارگیری همزمان و مخلوطی از آنتی سرم اختصاصی ویروس و پرایمر های مربوطه با عث شناسایی و تفکیک همزمان دو ویروس در صورت آلودگی توام خواهد شد .