متصدی زاده حمیدرضا، رضایی فاطمه، فتاحی یوسف، ملاکاظمیها وحید، امانزاده امیر، فرخی مهدی. سیستمهای نوین دارورسانی بر پایه پلیمر فیبروئین ابریشم. مجله تازه هاي بيوتكنولوژي سلولي و مولكولي. 1398; 9 (34) :9-22
URL: http://ncmbjpiau.ir/article-1-1181-fa.html
1. گروه نانوفناوری دارویی ، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران
متن کامل [PDF 597 kb]
(3604 دریافت)
|
چکیده (HTML) (4791 مشاهده)
متن کامل: (6470 مشاهده)
مقدمه
یکی از مهمترین چالشهایی که در زمینه دارورسانی مطرح است، نفوذپذیری به سلولهای غیر هدف و اثرهای جانبی مختلف است. سیستمهای نوین دارورسانی بهمنظور کاهش اثرهای جانبی داروها، بهینهسازی کارایی درمانی آنها و افزایش رضایتمندی بیماران طراحی میشوند. بهاین منظور سیستمهای بسیاری با ساختار و مورفولوژیهای متفاوت نظیر فیلمها، الیافها، ژلها، اسفنجها، میکروذرهها و نانوذرهها طراحی شدهاند. در ساخت حاملهای دارویی میتوان از پلیمرهای زیستتخریبپذیر سنتزی و طبیعی برای کنترل رهایش داروها استفاده کرد که در این میان سیستمهایی که بر پایه پلیمرهای طبیعی هستند بهدلیل مزایایی از جمله زیستسازگاری، زیستتخریبپذیری، قیمت مناسب و در دسترس بودن، توجه زیادی را به خود جلب کردهاند (37،35، 6). هر دو گروه پلیمرهای طبیعی و سنتزی دارای مزایا و معایبی هستند. پلیمرهای سنتزی در مقایسه با پلیمرهای طبیعی، دارای یکنواختی ساختاری، خلوص بیشتر و توانایی کنترل رهایش داروی بیشتر هستند. شرایط واکنش سختتر و استفاده از حلالهای آلی برای تهیه نانوذرهها با استفاده از پلیمرهای سنتزی، کاربرد آنها را با محدودیت مواجه کرده است. پلیلاکتیک اسید (PLA)، پلیگلیکولیکاسید (PGA)، پلیلاکتیک-گلیکولیک اسید (PLGA) و پلیآلکیل سیانواکریلات پلیمرهای سنتزی نویددهندهای برای کاربردهای بالینی هستند (37,35). با این حال، علیرغم طیف گستردهای از پلیمرهای سنتزی موجود، اکثر سیستمهای دارویی مجاز (دارای مجوز سازمان غذا و داروی ایالات متحده آمریکا (FDA[1])) بهدلیل خواصی از جمله توانایی تخریب در محیط درونتن، فارماکوکینتیک مناسب و میزان تخریب قابل کنترل بر پایه PLGA، هستند. با این حال کاربردهای PLGA با برخی محدودیتهایی از قبیل القای التهاب موضعی و محدودیت در رساندن پروتئینهای درمانی بهدلیل استفاده از حلالهای آلی مواجه است (54،44، 35). پلیمرهای طبیعی (مانند آلژینات، کیتوسان، کلاژن، دکستران و ژلاتین) با دارا بودن زیستسازگاری و زیستتخریبپذیری بالاتر نسبت به پلیمرهای سنتزی و شباهت به ماکرومولکولهای زیستی میتوانند جایگزین مناسبی برای پلیمرهای سنتزی باشند. اما عدم توانایی دستیابی به نرخ رهایش قابل کنترل و رهایش پیوسته طولانی مدت، از محدودیتهای پلیمرهای طبیعی به شمار میروند (52). در نتیجه تحقیقهایی بر روی سیستمهای دارورسانی کنترل شده بر پایه فیبروئین ابریشم[2] برای غلبه بر
روی محدودیتهای